Expertise

Mag een monument nog verbouwd worden?

Een monument, daar mag niets aan gebeuren… of toch wel? 

Zodra het over monumenten gaat, verwachten de meeste mensen dat hier niets aan mag worden verbouwd of verbeterd. Toch is dat niet zo. Barbara Bonfrer is projectmanager en restauratie-expert bij bureau FRANKEN. Zij vertelt in dit artikel wanneer je wél aan een monument mag verbouwen. 

Een goed argument is de sleutel 

Voor aanpassing van een monument moet altijd eerst bouwhistorisch onderzoek gedaan worden, vertelt Barbara: “Daarbij bekijk je de geschiedenis van het gebouw en bepaal je wat waardevol is en wat niet. Op basis daarvan wordt bepaald welke onderdelen van het monument de meeste waarde hebben. Hoe waardevoller de elementen die je wilt verbouwen, des te beter je dit moet motiveren. Niemand bij Monumentenzorg zal het verwijderen van een keuken uit 1980 een probleem vinden. Maar als er bijzondere pannen op het dak liggen, dan moet je wel goede argumenten hebben om deze te vervangen door geheel nieuwe pannen. 

Monumenten behouden door ze te gebruiken 

Dat het vooraf moeilijk lijkt om onderdelen te wijzigen, wil niet zeggen dat dit altijd onacceptabel is, gaat Barbara verder: “Als je duidelijk laat zien dat je alle haalbare alternatieven hebt onderzocht en dat jouw voorstel de beste, meest reële optie is, dan wordt dit normaal gesproken geaccepteerd. Monumentenzorg wil immers graag, veelal net als de eigenaar, dat het monument behouden blijft. De beste manier om dat te doen is veelal door het opnieuw te gebruiken. Daarvoor zijn doorgaans aanpassingen wenselijk of soms zelfs onvermijdelijk. De gedachte ‘er mag niets met monumenten’ komt bijvoorbeeld voort uit ervaringen van mensen die een monumentale villa kopen en er kunststof kozijnen in willen plaatsen. Ze houden hierbij geen rekening met de monumentale waarde en uitstraling van de oorspronkelijke materialen.” 

Aantonen dat erover nagedacht is 

Praktische argumenten die passen bij deze tijd en rekening houden met de verleden tijd zijn van groot belang bij de omgang met monumenten, aldus Barbara: “Een mooi voorbeeld is het paleis in Tilburg: een monumentaal pand, oorspronkelijk zonder lift, is ontoegankelijk voor mindervaliden en anno 2020 niet meer geschikt. Door uitgebreid de mogelijkheden voor een respectvolle inpassing van een lift te onderzoeken, kunnen we de plannen voor herbestemming haalbaar en acceptabel makenBij het project De Ploeg is het door rekening te houden met de oorspronkelijke uitstraling en bijzondere architectuur mogelijk gemaakt de kozijnen te vervangen. Met een zorgvuldige motivering voor specifieke kozijnen en profielen zijn nieuwe kozijnen geplaatst met betere thermische eigenschappen, met behoud van de monumentale waarden. 

Wilt u eens met Barbara Bonfrer praten over uw monumentale restauratie- of renovatieprojectNeem dan contact op. 

Wilt u meer weten over dit onderwerp?

Of heeft u zelf een uitdaging bij uw project? Wij wijzen u graag de weg. Vul het formulier in voor snel en geheel vrijblijvend contact.

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.